223. IJssel08: Brummen - Deventer

Hanze en dijken
(begin: NS Station Brummen Eind: NS station Deventer)

We lopen een lange route die zich kenmerkt door veel rivier en vooral door twee Hanzesteden Zutphen en Deventer.
Onze wat langere tocht start in Brummen, een eeuwenoud (8ste eeuw) stadje waarvoor je even je best moet doen om dat te zien, want het centrum stelt niet veel voor. Toch staat er een groot Kasteel, Engelenburg genaamd. Als je van golfen houdt is dit je plek. Ik heb me tot Klein Engelenburg beperkt. Vanuit Brummen lopen we naar de IJsseldijk en daar begint de ellende van de dijkverlegging door Rijkswaterstaat. Natuurlijk het is noodzakelijk dat de IJssel een gedeelte van het hoge Rijnwater voor zijn rekening neemt, maar als wandelaar is het lastig lopen. Eind 2014 (nov) was men nog druk bezig de grond te verzetten en daarom een kleine omweg moeten maken. In 2015 komt het allemaal weer goed hoop ik.
We komen uit bij de brug over de IJssel naar Zutphen. Die nemen we natuurlijk, want Zutphen is een van de Hanzesteden die we aandoen. Het is een van de oudste steden van Nederland (3de eeuw). Het centrum van toen (‘s-Gravenhof) heeft de volksverhuizingen overleefd, want het is het centrum van nu gebleven. Het is opmerkelijk, want zoals iedere Hanzesatd is het verwoest door de Spanjaarden of de Staatsen of de Fransen. Honderden mensen zijn er vermoord, waarvan de het bloedbad van Zutphen op 17 november 1572 het bekendst is gebleven. Nu sieren de prachtige Berkelpoort, het stadhuis en de wijntoren de stad op. Zutphen is van oudsher een justitiestad. Hier was een opleiding voor rechercheur en natuurlijk rechtspraak. Opgeleid wordt er sinds 2010 niet meer, terwijl je je kunt afvragen hoe lang er nog recht zal worden gesproken in dit roemruchte provinciestadje.
We steken via de spoorbrug de IJssel weer over en passeren een oude wasserij om daarna opnieuw in de dijkverlegging terecht te komen. Ik liep redelijk vast in de Voorsterklei, een prachtig natuurgebied. Gelukkig mocht ik van de uitvoerder naar de oude dijk lopen om vervolgens in landgoed De Poll te geraken bij de ruïne van kasteel Nijenbeek. Het donjon is het enige wat er nog van over is. Het verhaal gaat dat Renaud van Gelre hier door zijn broer gevangen werd gehouden en zoveel te eten kreeg, dat ze de celdeur open konden laten staan, zo dik was hij. Toen hij weer op vrije voeten was stierf hij al op 38 jarige leeftijd. Ook toen was dik zijn geen goed plan.
De dijk wordt smal een mooi en we zien de Wilhelmina brug van Deventer liggen. Dit was de brug die voor de film “a bridge too far” werd gebruikt. De Bolwerkse zaagmolen die we passeren is 150 jaar oud en hoort bij Deventer, want deze kant van de IJssel is toch Overijssel. We zien hier ook de machtige Lebuinuskerk liggen die de hele sky-line van Deventer vanaf hier domineert. Met het pontje varen we naar de stad. Een bootritje (1,50EU) is goedkoper dan een dag parkeren in de stad. De schipper vaart er wel bij.
Was Zutphen een rechtsstad, Deventer was een religiestad. Het verklaart in ieder geval de grote kerk die weliswaar kleiner dan de Utrechtse Dom toch moest imponeren. Ondanks de vele verwoestingen is er nog veel te zien van Deventer. Het kent vele hofjes en pleintjes, maar ook vele parken, die tot de oudste van ons land behoren. Van oudsher bakt Deventer koek. Bij Bussink kun je het nostaligsch naar binnen werken.